ZOBACZ
WSZYSTKIE TREŚCI NA PORTALU POWSTAJĄ WE WSPÓŁPRACY Z WIODĄCYMI OŚRODKAMI NAUKOWO-BADAWCZYMI
Zdrowo jem, więcej wiem! Postaw na słońce Tradycyjny sad Filmeko Akademia Fundacji BOŚ |
Więcej… |
Dr inż. Dorota Czerwińska
Katedra Żywienia Człowieka
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Zbliżająca się zima powinna zachęcić nas do jak najczęstszego jedzenia kapusty świeżej i kiszonej, brukselki, brokułów i innych kapustnych. Dawka witaminy C, którą zawierają potrafi ochronić przed jesiennymi infekcjami. Tylko uwaga! Warzywa kapustne wymagają lojalności i oddania. Chronią tylko tych, którzy jedzą je regularnie. Na szczęście, wykorzystując je w kuchni, można wykazać się inwencją kulinarną. Od bigosów aż po surówki.
Do roślin krzyżowych, zwanych także kapustnymi zaliczamy brukselkę, kapustę białą głowiastą, kapustę włoską, kapustę czerwoną, brokuły, kalafiory, jarmuż i kalarepę. Mają zbliżoną wartość odżywczą, walory zdrowotne i zastosowanie kulinarne.
Wachlarz witamin
Wszystkie warzywa kapustne są doskonałym źródłem witaminy C. Najwięcej jest jej w brukselce. Sporo witaminy C znajduje się także w kapuście kiszonej, bowiem kwaśne środowisko działa na nią ochronnie. Jesienią i zimą kapusta świeża i kiszona stanowią jedno z ważniejszych źródeł witaminy C w diecie Polaków.
Warzywa kapustne są bardzo dobrym źródłem błonnika, co jest korzystne dla układu pokarmowego. Zawierają także spore ilości witaminy K, witamin z grupy B i różnych składników mineralnych.
Kto chce mieć pewność, że dostarcza swojemu organizmowi witaminę K, powinien jak najczęściej sięgać po białą kapustę i kalafiory. Przygotowując je w różnych postaciach, należy pamiętać o dodaniu tłuszczu, by zwiększyć przyswajalność tej witaminy, która rozpuszcza się w tłuszczach.
Wszystkie kapustne są cennym źródłem folianów, należących do witamin z grupy B. Foliany są wrażliwe na działanie temperatury, obecność tlenu i światło. By zminimalizować ich straty, najlepiej gotować warzywa na parze.
Foliany mogą zapobiegać powstawaniu wad układu nerwowego płodu (wodogłowie, przepuklina rdzenia kręgowego). Mogą chronić organizm przed miażdżycą, nadciśnieniem, zawałami serca i wylewami oraz przed powstawaniem nowotworów. Lepszej rekomendacji nie potrzeba.
Składniki od serca
Warzywa kapustne są bogate w składniki mineralne i przeciwutleniacze. Obfitują w potas i magnez, czyli dwa pierwiastki wpływające pozytywnie na pracę naszego serca. Zawierają też duże ilości żelaza, które łatwo przyswoić dzięki obecności witaminy C.
Żołnierze do walki z chorobami
Dietetycy zachwalają właściwości roślin kapustnych także ze względu na to, że zawierają glukozynolany, czyli substancje pomagające w zwalczaniu chorób i przeciwdziałające im. To niezwykłe armie potrafiące przeobrażać się, wytwarzając różne substancje i bronić organizm do upadłego.
Z glukozynolanów powstają związki siarkowe, które mogą zmniejszać ryzyko powstawania chorób układu krążenia, nowotworowych oraz cukrzycy, chorób jelit, otylości i reumatoidalnego zapalenia stawów.
Glukozylany przekształcają się w związki, które mają działanie przeciwnowotworowe. Mogą działać profilaktycznie w przypadku raka pęcherza moczowego, raka piersi, raka jelita grubego, raka płuc, raka prostaty i raka jajników.
Sok ze świeżej kapusty oraz jak wskazują najnowsze badania również sama kapusta, pomagają leczyć wrzody żołądka i dwunastnicy. Chronią bowiem organizm przed namnażaniem bakterii Helicobacter pylori.
Warto wiedzieć jednak, że glukozynolany rozkładają się do tiocyjanków i izotiocyjanianów. A są to substancje zaburzające gospodarkę jodem w organizmie, co może skutkować niedoborami jodu i powstawaniem chorób tarczycy (wola). Dlatego nie każdy może zajadać się daniami z kapusty, brukselki, czy kalafiora.
Powodzenie zależy od regularności
Zawarte w warzywach kapustnych substancje chronią organizm i zapobiegają chorobom. Kapustne są jednak wymagające i stawiają warunki. Pierwsze ich wskazanie brzmi: „Regularnie spożywaj, nie porzucaj. Inaczej nie zyskasz”. Jeśli dostosujemy się do tego, skala korzyści będzie wielka. Regularne spożywanie warzyw kapustnych może bowiem zmniejszać ryzyko miażdżycy, choroby niedokrwiennej serca oraz zawału serca. Zawarte w nich składniki mogą przyczyniać się do obniżenia stężenia cholesterolu w organizmie. Warz
Także kapusta kiszona ma właściwości lecznicze. Jest środkiem regulującym trawienie. Znajdują się w niej probiotyki – żywe kultury bakterii kwasu mlekowego. Dzięki temu regularne spożywanie kiszonej kapusty może zapobiegać chorobom układu pokarmowego, szczególnie biegunkom.
Jak często zatem powinniśmy jeść warzywa kapustne? Trzeba, by zapełniały nasze talerze (i znikały z nich) minimum trzy razy w tygodniu. Wtedy odczujemy naprawdę wiele korzyści.
Copyright © 2010 by Fundacja Banku Ochrony Środowiska