Witalność z ziemniaka
Dr inż. Dorota Czerwińska
Katedra Żywienia Człowieka
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
I młodzi, i starsi – wszyscy powinni sięgać po ziemniaki. Są bogatym i łatwo przyswajalnym źródłem witaminy C. Mają także wiele innych zalet w postaci składników mineralnych i białek. Warto poznać goszczącą na naszych stołach bulwę i oddać ziemniakom należne im miejsce w diecie.
Bulwa nad bulwami
W polskim jadłospisie ziemniaki pojawiają się dość często. I dobrze! Spożywane często i w sporych ilościach dostarczają 30-40% spożytej z dietą witaminy C.
Zawartość witaminy C waha się w zależności od odmiany i czasu przechowywania ziemniaków od 5 do 30 mg/100 g produktu. Młode ziemniaki zawierają jej oczywiście znacznie więcej niż stare. W trakcie przechowywania witamina C rozkłada się pod wpływem różnych czynników: temperatury, światła itd.
Ziemniaki dostarczają organizmowi także witaminy: B1, B6, PP oraz K oraz składniki mineralne: w dużej ilości potas i magnez. Bulwy zawierają też pewne ilości wapnia i fosforu oraz mikroelementy: żelazo, mangan, miedź, cynk.
Ziemniaki są produktem o małej wartości energetycznej. O ich kaloryczności decyduje przede wszystkim obecność skrobi. Zawierają nieznaczne ilości białka. Jednak jest to białko dobrej jakości. Wartość biologiczna białka ziemniaków różni się tylko w niewielkim stopniu od białek zwierzęcych, znacznie przewyższając wartość biologiczną innych białek roślinnych. Gotowane ziemniaki są lekkostrawne.
Ziemniak jak chińskie zioła
Ziemniaki warto jeść dla zdrowia, ale także dla urody. Zawierają przeciwutleniacze i wykazują zdolność niszczenia wolnych rodników.
Wśród związków o właściwościach leczniczych warto wymienić flawonoidy (kwercetyna), kwas kawowy i kukoaminy. Flawonoidy chronią organizm przed chorobami układu krążenia, układu oddechowego i niektórymi nowotworami (np. jelita grubego, wątroby). Kwas kawowy ma cały wachlarz cennych właściwości. Może działać przeciwzapalnie, przeciwmiażdżycowo, zapobiegać powstawaniu zakrzepów oraz zwiększać odporność organizmu. Kukoaminy zaś obniżają ciśnienie krwi. Jedynym, poza ziemniakami, znanym dotychczas ich źródłem są chińskie zioła.
Nie tylko witamina C
Ziemniaki zawierają także spore ilości witaminy B6, która umożliwia prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Bierze udział w metabolizmie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, fosfolipidów, aminokwasów oraz w powstawaniu kwasów nukleinowych. Zapewnia prawidłowe działanie układu nerwowego. Umożliwia tworzenie hemu i hemoglobiny. Uczestnicząc w syntezie przeciwciał, zwiększa odporność immunologiczną organizmu. Bierze również udział w usuwaniu z organizmu szkodliwej homocysteiny. Jest zatem bardzo pożądana przez organizm. I ziemniaki mogą nam jej dostarczyć.
Warto gościć na talerzu tę niezwykle odżywczą bulwę. I czerpać z niej witalność.